Op 2 december 2024 vond in de Koninklijke Bibliotheek te Den Haag de HAICu-workshop ‘Transformative AI Meets Challenges from the Humanities’ plaats.
Het HAICu-project (‘digital Humanities – Artificial Intelligence – Cultural heritage’) gaat uit van de constatering dat waardevolle historische documenten en collecties vaak moeilijk doorzoekbaar zijn, vanwege hun complexe tekststructuren, veranderlijk taalgebruik en verouderde metadata. Hierdoor dreigen misinterpretaties en een gebrekkig onderscheid tussen hoofd- en bijzaken. HAICu ontwikkelt Artifical Intelligence-technieken die tekstherkenning en contextanalyse verbeteren, waardoor deze schatten uit het verleden beter kunnen worden doorzocht en in samenhang bestudeerd.
Met bijdragen van onder anderen Eric Postma (Tilburg University), Tania Duarte (We and AI) en Enno Meijers (Netwerk Digitaal Erfgoed) kwamen tijdens de workshop de technische principes, de ethische overwegingen en de beleidscontext bij de toepassing van AI in de ontsluiting van erfgoed aan bod. De nadruk lag op technologie die niet alleen functioneel is, maar ook respectvol omgaat met culturele gevoeligheden en diversiteit. In een aantal break-out sessies konden bezoekers vervolgens kennismaken met de mogelijkheden van AI bij de visuele analyse van handgeschreven documenten, AI-toepassingen in de journalistiek, de behoeftes en eisen die AI meebrengt voor databeheer, en veelstemmigheid als aspect van zowel collectievorming als AI. Deze HAICu-workshop onderstreepte zo het belang van de samenwerking tussen mens en machine om cultureel erfgoed op betekenisvolle wijze te ontsluiten.