“Laat duizend bloemen bloeien onder deskundige leiding van een hovenier”. Zo zou je de Verkenning Nationaal Datalandschap kunnen samenvatten. Een projectgroep namens het Nationaal Programma Open Science (NPOS) heeft bij onderzoeksinstellingen en aanbieders van datadiensten – zoals opslag en archivering van data, research softwareontwikkeling en kennisoverdracht inzake FAIR data – geïnventariseerd welke partijen en structuren een rol spelen in het Nederlandse datalandschap. De verkenning was gericht op de organisatie van optimaal hergebruik van onderzoeksdata en gaat dus voorbij aan zaken als de kwaliteit of de huidige mate van herbruikbaarheid van data. 

De Verkenning beschrijft een rijk maar gefragmenteerd datalandschap, al identificeert het ook een klein aantal ‘gebruikelijke partners’, zoals DANS, 4TU.Research, SURF, het UKB-bibliothekenverband en het LCRDM-netwerk. Niettemin is de eerste stap op de voorgestelde roadmap voor FAIR data het inrichten van een nationaal datacoördinatie- en expertisecentrum: de hovenier. Dit centrum kan bijvoorbeeld de aanstaande Data Competence Centers ondersteunen en een nationale dienstencatalogus coördineren – met de kanttekening dat internationaal onderzoek dikwijls zijn datadiensten elders afneemt. Of het centrum uiteindelijk meer of minder zicht op de bloemen geeft, zal afhangen van zijn plek in het datalandschap en het gezag dat het heeft of verwerft. In verdere aanbevelingen knoopt de Verkenning aan bij andere NPOS-doelen, zoals waardering voor Open Science. 

openscience.nl/projecten/project-e-verkenning-en-optimalisering-nationaal-datalandschap