Het IISG heeft de gedigitaliseerde lidmaatschapskaarten van diamantbewerkers naar linked data omgezet en verbonden met andere bronnen. Door: Karin Hofmeester en Eric de Ruijter.

Het archief van de Algemene Nederlandse Diamantbewerkersbond (ANDB) is in 2017 via Metamorfoze gedigitaliseerd. Hierdoor werd het beter behouden en makkelijker online te raadplegen. Het is een bijzonder archief omdat het 28.000 leden- en leerlingkaarten bevat met gegevens over familieleden in het vak, adressen, migratie en bonduitkeringen. De ANDB was een succesvolle bond die als eerste de achturige werkdag en betaalde vakantie wist te realiseren. Doel van het project was op basis van de ANDB-kaarten, aangevuld met automatisch gelinkte gegevens uit andere bronnen, elke diamantbewerker tot leven te brengen. 

Van ruw naar bruikbaar

Als eerste stap zijn de kaarten naar een ruwe dataset omgezet door vrijwilligers van Vele Handen. Vervolgens moest hier bruikbare data van gemaakt worden, dat bleek een tijd­rovende klus: schrijfwijzen van adressen en namen varieerden aanzienlijk en ze waren voor de vrijwilligers soms slecht te lezen of werden niet juist overgenomen. Met de tool Open­Refine was het mogelijk een redelijk schoon CSV-bestand te creëren. Dit is naar linked data omgezet op basis van schema.org, met gebruik van de Time- en Organization-ontologieën voor het modelleren van de vakbond en de tijdsaspecten van woonadres en lidmaatschap. 

Linked dataset

Vervolgens konden links worden aangebracht met de Oorlogslevens-website omdat zeventig procent van de ANDB-leden Joods was, met HisGis-punten voor Amsterdam om adressen te lokaliseren, en met de Diamantencyclopedie als LOD om hun werkzaamheden te verklaren. 

Het resultaat is een linked dataset, gepubliceerd op het Druid Linked Data Platform van het IISG. Daar kunnen onderzoekers zelf SPARQL-queries opstellen, wordt met data­stories het datamodel gevisualiseerd en interessante zoek­resultaten weergegeven. 

Hiernaast kan het grote publiek via een laagdrempelige Drupal-website op basis van Spinquedesk de data doorzoeken. De website toont de gegevens per ANDB-lid, inclusief een kaartje met de opeenvolgende woonadressen en links naar andere bronnen. 

Of de diamantbewerkers tot leven zijn gekomen? Onlangs meldde een mevrouw dat ze via de website de lidmaatschapskaart van haar vermoorde opa had gevonden. Ze was ontroerd iets tastbaars van hem te vinden dat iets liet zien over zijn werkzame leven en zijn rol in de ANDB.

Lees meer op diamantbewerkers.nl.