Door HERBERT VAN DE SOMPEL
In de oktober-2021 editie van e-Data & Research werd aandacht besteed aan FAIR Signposting, een aanpak die machine-vriendelijke wegwijzers plaatst op en rond landingpagina’s. Dit helpt bots eenvoudig toegang te krijgen tot de metadata, de PID (Persistent IDentifier), het artikel, of de dataset die door die landingspagina beschreven wordt. Sindsdien is er veel activiteit geweest rond FAIR Signposting, en steeds meer platforms maken gebruik van deze aanpak, mede dankzij promotie in Europese projecten zoals FAIR-IMPACT.

Inmiddels zijn ook andere technische specificaties verschenen die dezelfde principes volgen als FAIR Signposting, en die één gezamenlijk doel hebben, namelijk platformen die wetenschappelijke objecten beheren vriendelijker maken voor machine interactie: FAIR Interoperability Catalogue, FAIRiCat in het kort, een inventaris van de toegangspunten die een platform aanbiedt aan machines. Ondersteunt het platform OAI-PMH of RSS? Zo ja, waar kan een machine daarvoor terecht?

Signmap, een inventaris van de objecten die beheerd worden door een platform. Sitemaps worden als sinds jaar en dag gebruikt door webservers om hun pagina’s makkelijk vindbaar te maken voor bots. Signmaps zijn Sitemaps die de landingpagina’s van objecten vindbaar Signposting the Scholarly Web maken maar meteen ook FAIR Signposting links meegeven, zodat bots via de inventaris directe toegang hebben tot metadata, artikel, data.

authorIDy, een recent voorstel voor een uniform machine toegangspunt dat toelaat een lijst op te vragen van alle contributies door een auteur, gebruikmakend van een persoonlijke identifier die ondersteund wordt door het platform.

Deze diverse specificaties zijn alle verschenen onder de paraplu “Signposting the Scholarly Web”. Ze hebben dan ook gezamenlijke uitgangspunten, die tegemoetkomen aan de realiteit dat wetenschappelijke objecten gedistribueerd beschikbaar worden gesteld, op diverse platformen. Interoperabiliteit, in deze context te verstaan als het vermogen van bots om geautomatiseerd om te gaan met wetenschappelijke informatie op het web, is hierbij cruciaal. De specificaties ijveren voor meer uniforme machine toegangspunten aan de kant van de platformen die de objecten en hun metadata beheren, in plaats van interoperabiliteit uitsluitend te realiseren via gecentraliseerde infrastructuren die mettertijd te groot en te belangrijk worden om te mislukken. Hoe meer platformen kiezen voor dezélfde aanpak om interacties met bots te ondersteunen, hoe makkelijker het wordt voor innovatieve diensten om meerwaarde te realiseren voor objecten afkomstig van diverse platformen, zonder daarvoor bij centrale infrastructuren aan te hoeven kloppen. Maar het implementeren van die interoperabiliteit is uiteraard niet gratis en daarom kiezen de specificaties van “Signposting the Scholarly Web” voor ver doorgedreven simpliciteit én voor het bouwen op standaarden die zelf ook uiterst simpel zijn. Die keuzes zorgen ervoor dat de drempel voor implementatie laag blijft.

Lees ook: COAR Notify, RO-Crate, RIOXX v3, Event Notifications in Value-Adding Networks

 

FAIRiCat tekening door Patrick Hochstenbach