In 2006 verscheen het eerste nummer van e-Data & Research, hét blad over data en onderzoek in de alfa- en gammawetenschappen (ook wel bekend als de “Social Sciences & Humanities”, SSH). Nu, twintig jaar en 66 edities later, nemen we met dit nummer afscheid, maar niet zonder trots op alles wat er voorbij is gekomen. Bedoeld voor onderzoekers, studenten, en eigenlijk iedereen die wilde bijblijven in de wereld van opslag en hergebruik van elektronische data.
De wieg stond bij DANS, onder leiding van Peter Doorn, met steun van onder meer het IISG, het Huygens Instituut en de Vereniging voor Geschiedenis en Informatica. Eerst waren vooral de geesteswetenschappen aan boord, maar al snel sloten ook de sociale wetenschappen zich aan. In 2013 werd de frequentie van het blad verlaagd naar drie keer per jaar – met 2014 als eigenwijze uitzondering: toen kwamen er twee specials uit, zelfs in het Engels. Door de jaren heen kende het blad vele gezichten, maar één ding bleef hetzelfde: het was altijd gratis beschikbaar en gedragen door trouwe stakeholders.
In totaal kwam we dus tot 66 edities, en dit nummer vormt het slotakkoord. De huidige stakeholders zijn CBS, Centerdata, CLARIAH, DANS, het KNAW Humanities Cluster en ODISSEI. Zelf schoof ik eind 2010 namens Centerdata aan in het bestuur. Sinds 2022 mag ik mezelf voorzitter noemen. Dat klinkt indrukwekkender dan het is: het zware werk lag altijd bij de redactie, met DANS als spin in het web. Ons bestuur vergaderde één keer per jaar – over begrotingen, partners en, jawel, de eeuwige vraag of een papieren blad nog wel van deze tijd was. Het antwoord was telkens: ja. Tot vandaag… Dat het blad nu stopt, voelt pijnlijk. Steeds minder collega’s konden tijd vrijmaken om redactioneel bij te dragen. Toch weiger ik te geloven dat dit het einde is. Landelijke netwerken als CLARIAH en ODISSEI kunnen het initiatief nemen om een doorstart te maken. Want het blijft
broodnodig om te vertellen over innovatief onderzoek in de SSH en (vooral jonge) onderzoekers te wijzen op de enorme rijkdom aan databronnen. Veel van die bronnen blijven onbenut, simpelweg omdat men niet weet dat ze bestaan.
Ik heb altijd geloofd in de kracht van e-Data & Research. Hoe de toekomst er ook uitziet: Centerdata doet graag mee. Het blad stopt, maar de verhalen, de data en het enthousiasme gaan door. En daar moeten we over blijven praten, waarschijnlijk minder op glanzend papier en meer op het scherm.
Marcel Das
Directeur Centerdata
Voorzitter Bestuur e-Data & Research

