Een bijzondere collectie van tachtig interviews geeft een unieke inkijk in de ervaringen van oud-gevangenen uit de Tweede Wereldoorlog. Deze interviews zijn sinds kort via DANS beschikbaar voor hergebruik.
Door: Widia Mahabier en Ricarda Braukmann
In 2009 kwam het besef dat er iets met de verhalen van oud-gevangenen van Kamp Amersfoort moest gebeuren. “Het is waardevol dat overlevenden hun verhaal kunnen doen.” vertelt Eddy van der Pluijm. Hij is werkzaam bij Nationaal Monument Kamp Amersfoort en was als contactpersoon ‘onderzoek en nabestaanden’ bij veel interviews aanwezig. “Deze mensen hebben verschrikkelijke dingen meegemaakt, door hun verhaal te vertellen vinden ze vaak een stukje rust. Voor veel geïnterviewden heeft het vertellen van hun verhaal helend gewerkt. De meeste geïnterviewden hadden nooit hun verhaal verteld en voor de familieleden of nabestaanden kan het helpen om die verschrikkelijke ervaringen en het effect, ook op hun leven, beter te gaan begrijpen.” Nadat de interviews waren afgenomen is besloten om deze bijzondere collectie duurzaam op te slaan en beschikbaar te stellen voor hergebruik.
Archiveringsproces
Het archiveren en beschikbaar stellen van de interviews was een project op zich. Na de afronding van de interviews heeft het meer dan tien jaar geduurd voordat dit proces eind 2022 succesvol kon worden afgesloten. De opnames zijn gedigitaliseerd en getranscribeerd en uiteindelijk in twee bulken gedeponeerd bij DANS. Omdat het gaat om kwetsbaar materiaal zijn de opnames gearchiveerd onder restricted access: onderzoekers, onderwijzers, nabestaanden of andere geïnteresseerden kunnen een aanvraag voor inzage indienen bij Kamp Amersfoort.
Een schat aan informatie
Carla Huisman, medewerker educatie en vrijwilligers van Nationaal Monument Kamp Amersfoort, hoopt dat de video’s veel gebruikt worden voor onderzoek en onderwijs: “Het zijn kostbare opnames met een schat aan informatie”. Het museum van Kamp Amersfoort heeft elementen uit de video’s verwerkt in hun nieuwe tentoonstelling. Honderden fragmenten zijn zorgvuldig geselecteerd om bezoekers een unieke inkijk te geven in de levenswereld van de gevangen in het Kamp. Van transport en binnenkomst in het Kamp, tot aan dwangarbeid en mishandeling.
Inspiratie voor andere instellingen
Huisman en Van der Pluijm hopen dat deze dataset andere instellingen inspireert ook hun waardevolle materiaal via een archief digitaal beschikbaar te stellen. “Het was een hele klus om de materialen voor te bereiden en alle documentatie goed in te richten, maar het is ons gelukt”, vertelt Huisman trots. De collectie van Kamp Amersfoort zal hopelijk als goed voorbeeld dienen voor nog meer bijzondere Oral History data die de wereld nooit moet vergeten. De collectie Kamp Amersfoort is te vinden via: https://doi.org/10.17026/dans-xjv-qtja
Credits: Nationaal Monument Kamp Amersfoort