30 november jl. hield CLARIAH, de nationale infrastructuur voor digitaal onderzoek in de geesteswetenschappen, zijn jaarlijkse conferentie. Deze editie, dat plaatsvond in het Paushuize in Utrecht, was de afsluiting van de huidige fase van CLARIAH, dat tot nu toe op projectbasis opereert. Het thema van de conferentie was dan ook ‘past, present and how we shape our digital humanities future’: zowel terugkijken op de behaalde resultaten, als stilstaan bij de huidige stand van zaken, én vooruitkijken naar toekomstige ontwikkelingen. Door Jetze Touber, DANS
De ochtend stond in het teken van weidse perspectieven en vergezichten. Aan bod kwamen de plaats die CLARIAH in dertien jaar tijd heeft verworven in het landschap van onderzoeksinfrastructuur (Dirk van Miert, Principal Investigator CLARIAH), de technische voorzieningen die in CLARIAH zijn ontwikkeld (Roeland Ordelman, Chief Technology Officer CLARIAH), de integratie van digitale faciliteiten in het geesteswetenschappelijke onderwijs (Susan Aasman, Rijksuniversiteit Groningen), en de digitale stand van zaken in het onderzoek in de humaniora (Joris van Eijnatten, eScience Center). De ochtend werd afgesloten met een paneldiscussie, waarin Julia Noordegraaf (Universiteit van Amsterdam) nog aansloot. In de discussie kwam naar boven dat voortdurend kritisch moet worden bekeken waar het primaat ligt, technologische ontwikkelingen of de behoeftes van onderzoekers. Ook werd benadrukt dat digitale vaardigheden net zo belangrijk zijn om te cultiveren als geavanceerde infrastructuur, en dat geesteswetenschappers vooral moeten leren in teamverband data intensief onderzoek op te pakken. Deze thema’s kwamen in het middagprogramma terug, waarin in vijf parallelsessies interactieve workshops werden gehouden, over onderwerpen als de Media Suite (een geïntegreerde onderzoeksomgeving met data en tools voor geesteswetenschappers), het vergroten van de herbruikbaarheid van data in de geesteswetenschappen (onder meer via de DANS Data Stations), de faciliteiten om research software te ontwikkelen in samenwerking met het eScience Center, de mogelijkheden van knowledge graphs om (zeer) grote hoeveelheden data te structureren en te verwerken, en de toepassing van extended reality en artificial intelligence in de geesteswetenschappen.
Het was een geslaagde dag met veel geanimeerde gesprekken, waar zowel oudgedienden in het CLARIAH ecosysteem als nieuw geïnteresseerden volop aan deelnamen.
https://www.clariah.nl/events/clariah-annual-conference-2023