De VICTIMS-studie onderzoekt sinds 2018 de positie van slachtoffers van trauma’s in een veranderende samenleving. Metingen acht tot en met tien (2025-2027) zijn eind 2024 goedgekeurd door Fonds Slachtofferhulp.

Grootschalig en langdurig onderzoek
VICTIMS, kort voor Victims in Modern Society, is een meerjarig kwantitatief onderzoek onder de volwassen Nederlandse bevolking. Het wordt uitgevoerd door onderzoekers van Fonds Slachtofferhulp, Tilburg University, Universiteit Twente en Centerdata. De metingen worden uitgevoerd in het representatieve LISS panel en verzamelen data over onderwerpen als sociale steun, erkenning, gebruik van professionele hulp en psychische klachten na slachtofferschap.

Sinds de start zijn zeven meetrondes succesvol afgerond. Dit heeft geleid tot belangrijke inzichten en talloze publicaties. In augustus 2024 werd bijvoorbeeld een studie gepubliceerd die aantoont dat nieuwe trauma’s het herstel van bestaande angst- en depressieve klachten aanzienlijk vertragen. Daarnaast verhoogt het uitblijven van herstel na een jaar de kans op een posttraumatische stressstoornis (PTSS) aanzienlijk. Deze bevindingen onderstrepen het belang van grondige screening door zorgverleners, zoals huisartsen en slachtofferhulp, waarbij ook gekeken wordt naar bestaande psychische klachten.

Data voor wetenschap en maatschappij
Naast inhoudelijke resultaten richt de VICTIMS-studie zich ook op de toegankelijkheid van de verzamelde data. Onlangs publiceerden onderzoekers Van der Velden, Contino en Das een artikel in het wetenschappelijke tijdschrift Data in Brief. Hierin wordt de structuur en inhoud van de dataset beschreven, die onder meer gegevens bevat over traumatische gebeurtenissen, copingstrategieën en gebruik van hulpverlening. Dit artikel stimuleert andere onderzoekers om de data te hergebruiken, wat de wetenschappelijke en maatschappelijke impact vergroot. De publicatie is beschikbaar via: doi.org/10.1016/j.dib.2024.110346.

Alle data wordt opgenomen in het LISS Data Archive, waar het beschikbaar is voor maatschappelijk en wetenschappelijk onderzoek. Dit draagt bij aan de transparantie en het hergebruik van gegevens, een belangrijk speerpunt van de VICTIMS-studie.

Een toekomst vol nieuwe inzichten
Met de aankomende meetrondes en verdere publicaties blijft de VICTIMS-studie een cruciale bron van kennis over slachtoffers van trauma’s en herstel. De combinatie van inhoudelijke diepgang en open datatoegang ondersteunt beleidsmakers en zorgverleners in hun werk voor slachtoffers. Dankzij de steun van Fonds Slachtofferhulp en het LISS-panel behoudt deze studie haar waarde voor de samenleving.

Meer lezen?

Meer informatie over de VICTIMS-studie is hier te vinden.

Meer over het LISS Data Archive is hier te vinden.