Gehoord & Bijgewoond (februari 2017)

13 onderzoeksfaciliteiten in agenda KNAW

Op 31 oktober is de KNAW-agenda grootschalige onderzoeksfaciliteiten gepresenteerd. Eerder dit jaar waren alle disciplines uitgenodigd om een droom te formuleren: welke onderzoeksfaciliteit is ideaal over een periode van 20-30 jaar? Dit leverde een grote variatie aan dromen en wensen op die door de KNAW zijn beoordeeld. 
Uiteindelijk zijn dertien faciliteiten in de agenda opgenomen. Enkele voorbeelden: DESIDERIA, een flexibele semantische infrastructuur voor digitale exploratieve tekstanalyse, ADVANT, een geavanceerd programma voor video-analyse en M3. M3 staat voor Molecuul – Mens – Maatschappij, een interdisciplinaire data-infrastructuur voor populatie-onderzoek, waarbij biometrische data, survey-data en administratieve data gekoppeld kunnen worden. 
Elke faciliteit werd kort gepitched in minder en meer begrijpelijke taal, met een geanimeerde borrel achteraf. De agenda is aangeboden aan NWO en aan het ministerie van OCW.

Boukje Cuelenaere
knaw.nl/nl/actueel/publicaties

Een web van erfgoeddata tijdens Hack-a-LOD 2016

Tijdens de nacht van 11 op 12 november 2016 weerklonken voor één keer weer stemmen in de steriele cellen van de voormalige Utrechtse gevangenis De Vrije Wolf. Het was Hack-a-LOD-tijd. Dertig programmeurs hadden de uitdaging aanvaard. In 24 uur tijd moesten ze een slimme toepassing van Linked Open Erfgoeddata bouwen. De volgende ochtend presenteerden ze hun creaties, maar niet dan nadat computer­wetenschappers Herbert van de Sompel en Wouter Beek, Koninklijke Bibliotheek-directeur Lily Knibbeler en acteur-fotograaf Thom Hoffman elk vanuit hun eigen perspectief op het belang van openheid van digitaal erfgoed hadden gehamerd.
Lily Knibbeler trapte af met een pleidooi voor een overgang van een gecentraliseerde aanpak van erfgoeddata op het web, naar een gedistribueerde aanpak. De datasilo’s moeten worden opengebroken. Van de Sompel maakte een snelle rondgang langs zijn indrukwekkend palmares en verklapte zelf zijn rode draad: denk altijd vanuit het web. Hoffman verhaalde in een interview over zijn inspanning om een beeldbank over de geschiedenis van Nederlands-Indië op te zetten. Wouter Beek, ten slotte, gaf praktische tips om de evolutie naar een decentraal web van erfgoeddata te bespoedigen: verzamel data, maak ze schoon, doorzoekbaar en bevraag ze met complexe vragen.
Na vastgesteld te hebben dat de eensgezindheid groot is maar de klus nog allesbehalve geklaard, was het aan de celbewoners van die nacht om hun werk aan publiek en jury te pitchen. De publieksprijs ging naar het CLARIAH-team bestaande uit Marieke van Erp (VU) en Richard Zijdeman (IISG) voor hun If a building could talk-app. De juryprijs was voor Hay Kranen met zijn Facebook Messenger-erfgoedbot. Hij mag zijn idee samen met KB-programmeurs ontwikkelen.
Hack-a-LOD werd georganiseerd door het Netwerk Digitaal Erfgoed en de KB. De ochtend werd mede mogelijk gemaakt door CLICKNL en CLARIAH. Slechts een enkeling ontging de ironie van de locatie.

Stevens Claeyssens
hackalod.com

Hay Kranen (links) ontvangt van juryvoorzitter Sander van Kempen (rechts) de beker voor het winnen van de juryprijs tijdens de Hack-a-LOD 2016 
foto Jacqueline van der Kort (KB)