Erfgoeddata van LOD naar LOUD

In Linked.Art werkt een internationaal consortium aan de verbetering van de bruikbaarheid van Linked Open Data voor erfgoedobjecten. Onlangs sloot ook het Rijksmuseum zich aan.

Afgelopen maand is het Rijksmuseum als eerste Nederlandse museum toegetreden tot het internationale consortium van 23 erfgoedinstellingen en onderzoeksinstituten uit Noord-Amerika, Europa en Azië dat uitvoering geeft aan het Linked.Art-project. Het consortium wordt geleid door Robert Sanderson, semantisch architect bij de J. Paul Getty Trust. Voor het Rijksmuseum biedt Linked.Art mooie kansen, aldus Saskia Scheltjens, Hoofd Research Services bij het Rijksmuseum: “Deze samenwerking kadert binnen de Memorandum of Understanding tussen het Rijksmuseum en het Getty. Het geeft ons de gelegenheid om verder te bouwen aan onze expertise en deze kennis maximaal te delen met anderen op een internationaal niveau.”

Bruikbaarheid vergroten

Doelstelling van het Linked. Art-project is om tot een concrete, op gebruikers gerichte toepassing te komen van CIDOC-CRM, het Conceptual Reference Model voor beschrijving en uitwisseling van informatie over erfgoedobjecten van de International Council of Museums (ICOM). Hoewel CIDOC-CRM al sinds 2006 een ISO-standaard is, blijft implementatie ervan door erfgoedinstellingen achter. Chris Dijkshoorn, databeheerder bij het Rijksmuseum en betrokken bij het ontwikkelteam van het project: “CIDOC-CRM is een expressief, maar zeer theoretisch model. Data is met het model op verschillende manieren vast te leggen, wat de concrete toepassing van CIDOC-CRM hindert. Linked.Art richt zich op het bereiken van consensus over de toepassing van het model door middel van een zogeheten applicatieprofiel. Daarbij worden alleen de elementen uit CIDOC-CRM gebruikt die voor specifieke use-cases relevant zijn. Uiteindelijk vergroot dat de bruikbaarheid van cultureel erfgoed data.”

Linked Open Usable Data

Linked.Art werkt dit applicatieprofiel uit volgens de principes van LOUD, Linked Open Usable Data. LOUD, een model van Sanderson, is een aanvulling op Tim Berners-Lee’s vijfsterrenmodel voor Linked Open Data. Berners-Lee’s model is gericht op dataproviders en minder op datagebruikers, waardoor vijfsterren datasets vaak onderbenut blijven. LOUD richt zich op ontwikkelaars, de intermediairs tussen dataproviders en datagebruikers. Om de balans in datasets tussen bruikbaarheid en rijkheid te optimaliseren, formuleerde Sanderson vijf aanvullende sterren voor bruikbare Linked Open Data en evenzoveel ontwerpprincipes om daar concrete invulling aan te geven. Een belangrijke daarvan is de consequente uitdrukking van Linked Data in JSON-LD, een gebruiksvriendelijker alternatief voor RDF-XML.

De deelname van het Rijksmuseum aan Linked.Art, gecoördineerd door de afdeling Research Services, is een eerste stap in de intensivering van de samenwerking tussen deze afdeling en de afdeling Digital van de J. Paul Getty Trust. Saskia Scheltjens neemt namens het museum zitting in de projectstuurgroep. Linked.Art heeft een initiële doorlooptijd tot 2021.