“Welke impact hebben de Digital Humanities?”

Op DH2019 in juli spreekt onder andere Johanna Drucker. Zij vraagt zich af of we Digital Humanities op een sociaal rechtvaardige manier kunnen verduurzamen. Hoe complex is sustainability?

Drucker, Breslauer Professor of Bibliographical Studies aan de University of California, Los Angeles (UCLA), gaat het tijdens haar keynote op Digital Humanities 2019 hebben over de toekomst van Digital Humanities (DH), onder de titel ‘The complexity of sustainability’. Ze stelt zichzelf, en haar publiek, daarbij grote vragen. “Is DH intellectueel levensvatbaar? Worden er werkelijk nieuwe ontdekkingen gedaan of beperkt het routinematig gebruik van tools en platforms wellicht onze verbeelding? Als DH institutioneel kan overleven, waar hoort het dan thuis en wat zijn de vereiste middelen? Zijn pedagogische initiatieven hernieuwbaar en welke vorm zouden ze moeten aannemen om kritische betrokkenheid te bevorderen in plaats van consumentengedrag te repliceren?” Terwijl Drucker deze vragen stelt, benoemt ze dat zulke kwesties leiden tot veel grotere, wereldomvattende vragen. “Welke impact hebben de digitale geesteswetenschappen op onze culturele systemen? Wat zijn de ecologische kosten? Wat is de politieke prijs? Daar waar een digitale infrastructuur een vanzelfsprekendheid is, worden exploitatie en misbruik van arbeid, maar ook schade aan de natuurlijke en sociale omgeving maar al te vaak genegeerd. Kunnen we dit complex van uitdagingen op een verantwoorde wijze behappen? Kunnen we Digital Humanities op een sociaal rechtvaardige manier verduurzamen?”

Zijn er leerzame voorbeelden om deze grote vragen samen te kunnen beantwoorden?

 Drucker noemt het UNESCO Science Report. “Dit rapport committeert zich onomwonden aan duurzaamheid. Amerika, en met name de Verenigde Staten, zou veel kunnen leren van de Southern African Development Community, de European Energy Commission en Renawable Cities Australia. Het verschil tussen dit soort structurele programma’s en de dagelijkse realiteit in de Verenigde Staten is opmerkelijk. De retoriek van Amerikaans exceptionalisme en technologische vooruitgang staat nog steeds voorop, terwijl we te rade zouden moeten gaan bij onze collega’s over de hele wereld en veel actiever deel zouden moeten nemen.”

Johanna Drucker is boekkunstenaar en hoogleraar aan UCLA. Ze is internationaal vermaard voor haar werk over de geschiedenis van grafisch design en visualisaties, typografie, experimentele poëzie en Digital Humanities. Ze droeg bij aan Digital_Humanities (MIT Press, 2012) en publiceerde diverse monografieën. Recent verscheen Graphesis: Visual Forms of Knowledge Production (Harvard University Press, 2014). Foto: Drucker

Het thema van de DH-conferentie is Complexities. Volgens de call for papers betekent dit ook ‘de volgende generatie betrekken, DH onderwijzen aan studenten – de mensen die met de complexiteit van de toekomst zullen moeten leven.’ Hebt u advies voor de volgende generatie (Digital Humanities) wetenschappers?

“Het is echt belangrijk om te begrijpen dat elke keuze die we maken, deel uitmaakt van een mondiaal systeem van ecologische, sociale en politieke verantwoordelijkheid. Er is op wereldschaal nood aan innovatie en verandering van ons gedrag, en dat op zoveel terreinen, persoonlijk én professioneel. Heroverweeg onze omgang met energiebronnen, creëer wereldwijd eerlijke arbeidsomstandigheden, bouw de materiële technologische infrastructuur radicaal anders op en dring de patronen van consumentengedrag en absorptie die ons aan het scherm gekluisterd houden terug. De uitdagingen zijn nog nooit zo groot geweest. Dat zou meer dan voldoende inspiratie moeten geven.”

De call stelt ook dat ‘Complexities mensen willen inspireren’. Wie (of welk project) inspireerde u recentelijk als onderzoeker?

“Het werk van mijn collega’s Miriam Posner en Sarah Roberts vind ik inspirerend. Posner heeft onderzoek gedaan naar toevoerlijnen en interfaces die worden gebruikt door grote bedrijfssystemen en hoe ze de ecologische en de menselijke prijs bij grootschalige productie van goederen aan het zicht onttrekken. Roberts onderzoekt de arbeidsomstandigheden van werknemers die content modereren op sociale media. Ze kijkt daarbij ook naar de emotionele tol die deze mensen betalen. Allebei leggen ze hetzelfde bloot: iedere gebruiker van digitale systemen is medeplichtig aan de productieomstandigheden. Ook al houden we ze graag buiten beeld, alsof dat ons beschermt tegen de verantwoordelijkheid. Niet dus.”

Kom naar DH2019

Nieuwsgierig naar de lezing van Drucker en vele anderen? Kom ook naar de grootste internationale Digital Humanities-conferen­tie van dit jaar in TivoliVreden­burg, Utrecht, van 9 tot 12 juli. Inschrijven kan tot 1 juli.