Online dataverzameling is kostenbesparend, maar hoe zit het met de datakwaliteit? Onderzoekers van de Universiteit van Amsterdam onderzochten dit voor het Nationaal Kiezersonderzoek.

Het Nationaal Kiezersonderzoek (NKO), georganiseerd door Stichting Kiezersonderzoek Nederland (SKON), is een surveyonderzoek dat sinds 1971 na elke Tweede Kamerverkiezingen plaatsvindt. Via huisbezoeken door interviewers worden willekeurig geselecteerde Nederlandse kiezers gevraagd naar hun politieke opvattingen, percepties en gedragingen. In 2017 voegde het NKO een online vragenlijst toe, gestuurd naar een nieuwe, willekeurige steekproef en naar respondenten van het LISS panel, een langlopend probability based panel van ongeveer 4.500 huishoudens. Roderik Rekker, Tom van der Meer en Wouter van der Brug onderzochten of de online vragenlijsten leidden tot andere data ten opzichte van huisbezoeken.

Nauwelijks andere data

Rekker: “Wat bleek: de online vragenlijsten leverden nauwelijks andere data en soms zelfs een betere datakwaliteit op. Alleen de oudste groep kiezers leek wat lastiger te bereiken via internet. Als het NKO in de toekomst volledig online wordt afgenomen, zijn vergelijkingen over de tijd met eerdere NKO’s nog steeds mogelijk. Onderzoekers moeten dan, met de data van 2017, wel goed controleren of de verandering van methode in het geval van hun specifieke vraagstelling niet toch een trendbreuk heeft veroorzaakt”, zegt Rekker. Ook de resultaten met betrekking tot het gebruik van het LISS panel waren positief. Rekker: “Het benaderen van respondenten uit het LISS panel leidde slechts in beperkte mate tot andere resultaten dan het trekken van een verse steekproef, maar de LISS steekproef bleek wel minder representatief dan de verse steekproef.”

Het NKO hoopt in de toekomst het werven via een verse willekeurige steekproef te combineren met afname in het LISS panel. Op deze manier kan de representativiteit van het NKO gewaarborgd blijven, terwijl er ook geprofiteerd wordt van de voordelen van een panel waarin bijvoorbeeld dezelfde kiezers over langere tijd gevolgd kunnen worden.

Rapport: DOI: 10.13140/RG.2.2.17927.42400

Data: DOI: 10.17026/dans-xby-5dhs