Steun voor de ondersteuner

Voor dataprofessionals die onderzoekers beter willen begeleiden bij het duurzaam opslaan en delen van data biedt Research Data Netherlands een cursus aan.

In 2011 werd de training “Data Intelligence 4 Librarians” ontwikkeld. Madeleine de Smaele, data steward bij 3TU.Datacentrum: “Met deze training boden we bibliotheekmedewerkers hulp bij het ondersteunen van “hun” onderzoekers in allerlei aspecten van datamanagement. 2011 was ook het jaar van het “Witboek dataprofessionals in Nederland” en de daarin beschreven trend heeft zich voortgezet. Inmiddels wordt de cursus, omgedoopt tot “Essentials 4 Data Support”, aangeboden door Research Data Netherlands (RDNL, zie kader, red.) en zijn we ruim zestig deelnemers verder.”

De cursus richt zich op datasupporters: iedereen die onderzoekers wil helpen bij het opslaan, beheren, archiveren en delen van onderzoeksdata. Naast bibliotheekmedewerkers melden zich steeds vaker data librarians en IT-medewerkers voor de cursus aan, evenals datamanagers die in onderzoeksgroepen werken.

Het frontoffice-backofficemodel van Research Data Netherlands: de datasupporters in de onderzoeksinstelling (het frontoffice) vormen een essentiële schakel tussen onderzoekers en het duurzame archief (het backoffice) bron: RDNL

Versterken van het frontoffice

“De training versterkt de expertise van deze datasupporters in de frontoffices”, vertelt Marjan Grootveld van DANS, die samen met een collega van 3TU.Datacentrum de cursisten coacht. “De laatste jaren wordt van onderzoekers meer verwacht op het gebied van zorgvuldige omgang met onderzoeksgegevens. De frontoffices adviseren en begeleiden deze onderzoekers. Samen zorgen ze ervoor dat onderzoeksdata goed gedocumenteerd in een duurzaam archief worden ondergebracht, op de lange termijn toegankelijk en beschikbaar voor hergebruik. Onderwerpen die aan bod komen tijdens de cursus variëren van de planning van datamanagement tot datacitatie en licenties voor datahergebruik. In gesprekken tussen onderzoeksfinanciers en RDNL komen zulke onderwerpen overigens ook aan de orde, zodat we de cursisten actuele informatie kunnen bieden.”

De cursus combineert twee contactdagen met online-zelfstudie. Die vorm geeft deelnemers enerzijds ruimte om eigen accenten te leggen, afhankelijk van hun leerdoel. Anderzijds leren ze tijdens de bijeenkomsten van de andere deelnemers en de gastsprekers en breiden ze hun netwerk uit. Daarnaast is de cursus ook ‘online-only’ te volgen.

Reacties van cursisten

De deelnemers beoordelen de cursus positief. “Prima online-only-cursus die opvalt door structuur, opbouw en helderheid”, aldus een cursist die de online-only-variant van de cursus doorliep. Over de volledige cursus, met de twee groepsbijeenkomsten, zei een deelnemer het volgende: “Door de combinatie van online materiaal, het ontmoeten van collega’s van andere instellingen en de praktijkoefeningen heb ik veel geleerd over uiteenlopende aspecten van datamanagement.”

Belangrijke schakel

Marcel Ras, programmamanager van de Nationale Coalitie Digitale Duurzaamheid (NCDD), is één van de gastsprekers: “Het goede nieuws is dat veel dataprofessionals hun kennis op het gebied van digitale duurzaamheid willen vergroten. Zij zien ook dat hun samenwerking met onderzoekers steeds belangrijker wordt. Bijblijven in kennis en expertise op het gebied van duurzame toegang tot digitale informatie is dan wel noodzakelijk. De NCDD constateert echter dat in Nederland helaas nog nauwelijks opleidingen en trainingen voor deze professionals zijn. Gelukkig voorziet de cursus ‘Essentials 4 Data Support’ nu in deze behoefte. Zo dragen we samen bij aan kennisontwikkeling en kennisdeling als belangrijke pijlers voor duurzaam behoud van wetenschappelijke data.”

Ook in 2015 wordt de cursus twee keer aangeboden. Houd de website van RDNL in de gaten voor meer informatie.

Research Data Netherlands (RDNL) is een samenwerkingsverband van 3TU.Datacentrum, DANS en SURFsara. Met deze coalitie bundelen de drie partijen hun krachten op het gebied van duurzame data-archivering. Kijk op de website voor informatie over alle activiteiten: researchdata.nl.