“Indrukwekkende initatieven en lichtende voorbeelden van het delen van data.” Tijdens de uitreiking van de Nederlandse Dataprijs 2016 sprak de juryvoorzitter vol lof over de winnende datasets.
Afgelopen november werd voor de vierde keer de Nederlandse Dataprijs uitgereikt door Research Data Netherlands (RDNL). De Dataprijs is een prijs die waardering geeft aan een onderzoeker of onderzoeksgroep die extra bijdraagt aan de wetenschap door onderzoeksdata beschikbaar te maken voor nieuw of aanvullend onderzoek. Uit 52 inzendingen en 9 nominaties werden uiteindelijk drie winnaars gekozen. Namens RDNL beloonde juryvoorzitter prof.dr. José van Dijck (president KNAW) de winnaars met een Dataprijs 2016-sculptuur en € 5.000 om de dataset toegankelijk(er) te maken. E-data zet de winnaars op een rij.
Vereerd, trots en blij
Hoe voelt het om winnaar van de Dataprijs 2016 te zijn?
Loes Scholten, projectleider BoschDoc: “Wij zijn zeer vereerd dat de jury van de Dataprijs het internationale en interdisciplinaire belang van de dataset onderstreept. BoschDoc is immers het product van mensen vanuit verschillende disciplines en achtergronden zoals: (kunst)historici, archivarissen, mediëvisten, vertalers, programmeurs. We hebben getracht door vereende kennis een wetenschappelijk verantwoorde en functionele database te creëren. De combinatie van de sensationele Jheronimus Bosch tentoonstelling in 2016 en deze dataset maakte het mogelijk het grote publiek met wetenschap kennis te laten maken.”
Bioinformatics software ontwikkelaar bij Sylics Bastijn Koopmans: “We zijn ontzettend blij met en trots op deze prijs. Het laat zien dat de jaren van ontwikkeling het meer dan waard waren om een systeem te ontwikkelen waar gedragsdata centraal verzameld kan worden, en direct beschikbaar is voor onszelf en onderzoekers wereldwijd. Ook de jury heeft onze doelen lovend verwoord: “AHCODA-DB is een enorm rijke dataset, van groot belang als aanvulling op reeds verzamelde data, als replicatie, als vergelijking en als voorbereiding op nieuw onderzoek. Het vrij beschikbaar maken van zowel gepubliceerde als ongepubliceerde data scheelt veel tijd, geld en spaart in dit geval ook dierenlevens.”
Joaquin Vanschoren, universitair docent bij de Technische Universiteit Eindhoven: “We zijn uiteraard erg blij met de dataprijs. OpenML is een open source-project dat vooral ontwikkeld wordt door onderzoekers in hun vrije tijd. De Dataprijs is een goede opsteker voor al het werk dat ze er al in hebben gestoken. We zijn blij dat de jury heeft benadrukt dat we een heel breed platform zijn, met data uit verschillende disciplines, want een deel van ons doel is om beter te kunnen samenwerken met specialisten uit verschillende wetenschappelijke disciplines. Inmiddels zijn we benaderd door Microsoft om ons te helpen met grootschalige berekeningen in ‘de cloud’. Ik weet niet of dat direct met het winnen van de Dataprijs te maken heeft, maar het verbetert zeker onze uitstraling. Ook heeft de universiteit Eindhoven beslist om ons meer te ondersteunen, en daar heeft de Dataprijs zeker bij geholpen.”
Prijzengeld goed besteed
Wat gaan de winnaars met het prijzengeld doen?
Scholten: “De inhoud van BoschDoc is nog niet volledig, waardoor het prijzengeld op diverse manieren nuttig besteed kan worden. Er moet bijvoorbeeld nog een slag gemaakt worden bij de vertaling van de contextuele toelichtingen naar het Engels. Wanneer dat voltooid is, zullen de archiefschatten in BoschDoc voor nog meer mensen, wereldwijd, gaan spreken.” Koopmans: “Het prijzengeld zal worden gebruikt om de database verder uit te breiden, nieuwe functionaliteiten toe te voegen en de data nog toegankelijker te maken voor de wetenschap.” Vanschoren: “We zijn er nog niet helemaal uit wat we met het prijzengeld gaan doen, maar bovenaan het verlanglijstje staan het nog toegankelijker maken van de data (bv. betere websites en andere interfaces) alsook gemakkelijke archivering van data om dit te linken aan publicaties.”
Humaniora en sociale wetenschappen:
BoschDoc
BoschDoc bevat 1.000 schriftelijke documenten over de laatmiddeleeuwse schilder Jheronimus Bosch. De documenten zijn getranscribeerd en geannoteerd in de tool eLaborate, ontwikkeld door Huygens ING. Faceted search biedt zoekmogelijkheden zoals: publicatiejaar, auteur en document- type. Van alle documenten zijn een facsimile en transcriptie opgenomen. Bij elke brontekst staat bovendien een contextuele toelichting. Dit alles maakt deze dataset bruikbaar voor een breed publiek.
boschdoc.huygens.knaw.nl
Medische en levenswetenschappen:
AHCODA-DB
De publieke website van AHCODA-DB bevat data van geautomatiseerde en conventionele gedragstesten van genetische muislijnen. Via meer dan 400 automatisch gegenereerde grafieken en meta-analyses kunnen onderzoekers hun eigen data vergelijken met de referentie data van eerdere onderzoeken in AHCODA-DB, of data opzoeken voordat ze beginnen met hun onderzoek. De gebruiksvriendelijke interface maakt de database makkelijk toegankelijk.
public.sylics.com
Exacte en technische wetenschappen:
OpenML
OpenML is een online open source-platform om samen machine learning modellen te ontwikkelen. OpenML is geïntegreerd in populaire machine learning tools (zoals R, scikit-learn en WEKA) om gemakkelijk data te delen voor reproductie en hergebruik in andere onderzoekstudies. Momenteel hebben zo’n 2.000 geregistreerde gebruikers via OpenML toegang tot zo’n 20.000 datasets, 3.000 algoritmes en 1,7 miljoen machine learning modellen en evaluaties daarvan.
openml.org