Complexe tekst? Eitje voor TAG!

Het Research & Development-team van het KNAW Humanities Cluster ontwikkelt digitale tools voor geesteswetenschappelijk onderzoek en presenteert dit op de DH Benelux van 6-8 juni.

Tekst kan worden gezien als een netwerk van informatie over inhoud, tekstvariatie en structuur. Het is lastig, zo niet onmogelijk, om al deze elementen (en de relaties ertussen) in kaart te brengen met behulp van bestaande tools zoals TEI-XML. Het R&D-team van het Humanities Cluster heeft hiervoor een nieuw model ontwikkeld, Text as Graph (TAG), dat gebruik maakt van een hypergraafstructuur. Teamleider en software ingenieur Ronald Haentjens Dekker: “Met TAG kunnen zeer complexe teksten gemakkelijk worden opgeslagen, bewerkt en bevraagd. TAG implementeert de tekstcollatietool HyperCollate, waarmee teksten met elkaar kunnen worden vergeleken op zeer gedetailleerd niveau (zowel variatie binnen één tekst als variatie tussen verschillende tekstversies). Deze manier van onderzoeken resulteert in een zeer rijke output. Het menselijk brein kan daardoor overweldigd worden, visualisatie van de output kan uitkomst bieden. Tijdens DH Benelux gaat het R&D-team in op de uitdagingen die dat met zich meebrengt in de lezing TMI? Visualisation as Research Instrument for Computational Philology.

Fysiek 3D-model van Text as Graph (TAG). Dit specifieke model van TAG laat zien hoe stukken tekst uit The Hunting Of The Snark van Lewis Carroll tegelijkertijd onderdeel uitmaken van elementen als bijvoorbeeld een excerpt, een page, een voice en een stanza.
Credits R&D-team KNAW Humanities Cluster

Digitaal onderzoek

Een tweede lezing van het R&D-team tijdens de DH Belenux-conferentie is qua onderwerp minder technisch maar voor de toekomst van digitaal onderzoek minstens zo relevant. Marijn Koolen (R&D), Jasmijn van Gorp (Universiteit Utrecht) en Jacco van Ossenbruggen (CWI & VU) bespreken naar aanleiding van hun paper ‘Lessons Learned from a Digital Tool Criticism Workshop’ hoe wetenschappers in hun onderzoek het gebruik van digitale tools kunnen verbeteren. Reflectie is het toverwoord en dan het liefst in een groep. Nu is samenwerking in digitaal geesteswetenschappelijk onderzoek sowieso aan te raden, omdat daar immers veel verschillende vaardigheden bij komen kijken. Traditionele geestes­wetenschappers opereren meestal alleen, maar door in een groep te reflecteren op de denkstappen en keuzes die eenieder maakt bij het gebruik van digitale tools, kom je tot nieuwe inzichten en beter onderbouwde afwegingen in hoe, wanneer en waarom bij het inzetten van tools. Wellicht voor de hand liggende vragen, maar in de praktijk blijkt dat onderzoekers dit bewust of onbewust nog te weinig doen. Daarom organiseren Jacco, Jasmijn en Marijn tijdens DH Benelux 2018 hier een workshop over.

DH Benelux 2018

De 5e Digital Humanities Benelux Conference vindt plaats van 6-8 juni 2018 op het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis (IISG) in Amsterdam. Tijdens de conferentie komen interdisciplinaire DH-onderzoekers uit België, Nederland en Luxemburg samen om hun onderzoeksresultaten, tools en projecten met elkaar te delen. Het KNAW Humanities Cluster is dit jaar de organisator.

2018.dhbenelux.org