Het post-truth-tijdperk gearchiveerd op het internet

De gemiddelde webpagina is slechts negentig dagen online. Aangezien de geschiedenis van vandaag vooral online wordt opgetekend, is de kans op gaten in ons collectief geheugen groot.

Sinds 2007 streeft de Koninklijke Bibliotheek (KB) ernaar een zo representatief mogelijk deel van het Nederlandse web te bewaren. Tot nu toe bewaarde de KB vooral websites over geschiedenis, zoals websites van musea, historische verenigingen en erfgoedinstellingen. Veel minder aandacht ging naar sites die in de toekomst als bron kunnen worden gebruikt van onze geschiedenis. De belangrijkste oorzaak was een gebrek aan tijd en middelen: het totale Nederlandse nationale webdomein omvat meer dan tien miljoen sites.

Speciale webcollectie

Om aan de behoeftes van huidige en toekomstige onderzoekers tegemoet te komen, bouwt de KB nu een speciale webcollectie op van actuele, Nederlandse post-truth-websites. De collectie omvat circa 500 sites die in de toekomst een bron of spiegel van een, misschien zelfs omstreden, maatschappelijk fenomeen zijn. Volledigheid wordt niet nagestreefd, wel representativiteit. Het levert een bonte stoet aan websites op van anarchisten tot nationalisten, van eindtijdpreppers tot aanhangers van de platte-aarde-theorie. Achter die ogenschijnlijke veelzijdigheid schuilt echter ook een gemene deler: het gros van deze sites is kritisch ten aanzien van de overheid en mainstream. Veel websites roepen op niet alles te geloven en vooral zelf onderzoek te doen.

“I don’t know, what do I know about it? All I know is what’s on the internet”, zei Donald Trump een half jaar voor hij tot president verkozen werd. Maar wat op het internet te vinden is, verschilt per seconde. Hoeveel van het huidige web, zal over tien jaar nog bewaard zijn? credits Cathelijne Hoorn (KB)

Gearchiveerd én beschreven

Om de gebruiker van de KB-webcollectie te helpen begrijpen wat er anno 2017 online te vinden was, worden de websites gearchiveerd en wordt een uitgebreide collectiebeschrijving gemaakt. Bij deze beschrijving is veel aandacht voor de gebruikte selectie- en de uitsluitingscriteria, de documentatie van de werkwijze en contextinformatie.
Ook de onderlinge linkstructuur tussen de sites in de collectie wordt bewaard, waardoor ook informatie kan worden vastgelegd over sites die niet gearchiveerd worden.
Het is de eerste keer dat een innovatieve techniek als online linkanalyse wordt gebruikt door de KB om relevante en belangrijke websites op te sporen en contextinformatie vast te leggen. Door deze techniek kan voor het eerst de websfeer rondom websites worden vastgelegd voor de onderzoekers van de toekomst. Dit project is voor zover bekend uniek in de wereld: nergens anders is een dergelijk scherp tijdsbeeld in een web-collectie vastgelegd.
kb.nl/organisatie/onderzoek-expertise/e-depot-duurzame-opslag/webarchivering