De Steen van Rosetta bleek een sleutel om de ene taal in een andere taal om te zetten. Linked Data is ook zo’n sleutel: deze techniek vertaalt data om ze te laten communiceren met andere data.
Stel, een kunstmuseum bezit een schilderij waarop een bepaald huis is afgebeeld. Om dit schilderij vast te leggen in een collectie, moet bepaalde informatie aan het schilderij worden gekoppeld. Bijvoorbeeld het adres van het huis. Maar misschien had de straat vroeger een andere naam, of heet de straat over 50 jaar anders. Zo’n informatielabel is dus kwetsbaar. Beter is om zo’n schilderij een identificatienummer van het Kadaster te geven. De Linked Data Wizard biedt de oplossing.
“Sinds drie maanden is er de Linked Data Wizard”, vertelt projectleider Ivo Zandhuis trots. “Als erfgoedinstelling heb je alleen een Excel-sheet nodig waarin wordt beschreven welke schilderijen of foto’s je hebt. De LD Wizard legt precies vast wat elke kolom in de tabel betekent, en zorgt er zo voor dat de data gelinkt kunnen worden aan andere data.”
Linked Data kan worden vergeleken met de Steen van Rosetta; beide zijn een sleutel om data te laten communiceren met andere data.
Credits: Kris Åsard, Pixabay
Erfgoed en meer
Of het nu gaat om actuele panden bij het Kadaster, of films die volgende week in de bioscoop draaien, de LD Wizard is voor alle soorten data te gebruiken. Zandhuis: “Maar voor erfgoed heb je andere velden nodig dan voor films en plaatsen op een kaart. Daarom hebben we ons in eerste instantie gericht op één domein, namelijk erfgoed. We hopen dat van daaruit andere domeinen aanhaken. Het Kadaster heeft het bijvoorbeeld al opgepakt, en een eigen variant gemaakt die ook geografische coördinaten om kan zetten. Zij hebben dus een functie toegevoegd die voor hun domein van belang is. Zo moeten we samenwerken als community. Als het goed is, is dit project nooit af.”
Digitaal erfgoedcoaches
Zelf werkt Zandhuis voor het Netwerk Digitaal Erfgoed (NDE). Daar zorgt hij dat data uit het collectieregistratiesysteem van een instelling als Linked Open Data gepubliceerd wordt. Daarnaast heeft het NDE de opdracht om andere erfgoedinstellingen op weg te helpen. Zo organiseerde Zandhuis onlangs een workshop voor digitaal erfgoedcoaches. Elke provincie in Nederland heeft zo’n coach aangesteld om lokale musea en historische verenigingen te helpen bij hun digitalisering. Zandhuis: “Na instructie konden zij een Excel-sheet in korte tijd omzetten in Linked Data. Dat is echt een stap voorwaarts.”
De koppelingen die de LD Wizard mogelijk maakt, zijn relevant voor een grote doelgroep. Zo wordt nu gewerkt aan een database vol informatie over films en de bioscopen waarin ze draaiden, inclusief film- en beeldmateriaal. Interessant voor veel verschillende mensen, zegt Zandhuis: “Dat varieert van iemand die op zondagmiddag wat plaatjes wil kijken tot een leerkracht die het in de klas wil gebruiken, van een museum als input voor een online tentoonstelling tot een wetenschapper die het bioscoopbezoek in de tweede helft van de twintigste eeuw wil onderzoeken.”
Leuk om te weten: het idee voor de LD Wizard is ontstaan tijdens de HackaLOD 2019. Zandhuis: “De laatste letters van dit evenement staan voor Linked Open Data en het is bedoeld om daar echt iets mee te doen: we gaan dan 24 uur lang ongestoord programmeren. Een van de collega’s had twee uur aan een computerprogramma geschreven om een Excel-sheet om te zetten in Linked Data en zei: wat een gedoe, dat moet toch makkelijker kunnen? Er zou een programmaatje moeten zijn dat iedereen kan gebruiken. Het idee is ontstaan bij een biertje.”